piątek, 5 lipca 2013

Potyczka pod Jaworem (28 maja 1813 r.).

Pułkownik francuskich kirasjerów wg. C. Verneta.

Potyczka pod Jaworem 28 maja 1813 roku była jednym z epizodów francuskiego natarcia, prowadzonego pod koniec maja od strony Złotoryi w kierunku na Jawor i Strzegom. W historii Jawora wydarzenia te upamiętniły się nie tyle dzięki wynikowi starcia ile ekscesom, jakich po nim dopuścili się włoscy żołnierze w służbie Napoleona.
Dzień rozpoczął się od ataku VI korpusu marsz. Marmonta oraz I korpusu kawalerii gen. Latour – Maubourga, które z rejonu Słupa i Gierałtowca przez Winnicę uderzyły w kierunku Jawora na rosyjskie oddziały z korpusu gen. Saint – Priesta. W walce odznaczyli się kirasjerzy I korpusu, którzy rozbili pułk dragonów przeciwnika. Kawalerię Saint – Priesta ostatecznie odrzucono w kierunku Jawora i Bolkowa (walka toczyła się jeszcze na Przedmieściu Złotoryjskim – od obecnego osiedla Przyrzecze prawie do Placu Wolności). W tym samym czasie od strony Złotoryi wszedł do Sichowa XI korpus marsz. Macdonalda oraz IV korpus gen. Bertranda.
Rosjanie mimo wszystko rozwinęli na południowy – zachód od Jawora swoją linię obrony. Po południu rozpoczęło się francuskie natarcie, które zmusiło przeciwnika do wycofania się poza Jawor. W walce jeszcze raz odznaczyła się kawaleria Latour – Maubourga. Francuzi wzięli przeszło 1000 jeńców. Mimo wszystko w swoim późniejszym raporcie Marymont źle ocenił postawę I korpusu kawalerii, składającego się ze słabo wyszkolonych nowicjuszy. Twierdził nawet, że mając lepszą jazdę mógłby Rosjan zupełnie rozbić. Około godziny 19.00 do Jawora wszedł korpus Marmonta, który zajął kwaterę w domu kupca Roppau. XI korpus stanął w Piotrowicach. Sztab marsz. Macdonalda zajął zrujnowany obecnie dwór. Korpus Bertranda rozłożył się między Chrośnicami, Męcinką i Słupem (gdzie była kwatera sztabu). Dywizje Latour – Maubourga stanęły na noc w Starym Jaworze.
W pamięci Jaworzan bardzo źle zapisali się tego dnia włoscy żołnierze z 15 dywizji piechoty gen. Peyri (IV korpus gen. Bertranda). Zdewastowali oni cmentarz ewangelicki, spalili wraz z cenną biblioteką szkołę łacińską oraz okradli i spalili domy pastora i nauczyciela. Nie oszczędzili także jaworskich kościołów otwierając znajdujące się w nich sarkofagi. Następnego dnia francuskie korpusy ruszyły w kierunku Strzegomia i Świdnicy. 


Bibliografia:
Mariusz Olczak, "Kampania 1813. Śląsk i Łużyce", Warszawa 2004, wydawnictwo OPPIDUM


Marsz. A. de Marmont. 
Mal. J. B. Guerin.
Gen. E. de Saint Priest - w potyczce pod Jaworem 
dowodził rosyjską kawalerią. Mal. G. Dawe.

Ulica Korfantego na Osiedlu Przyrzecze. 
Na tym terenie toczyła się opisana powyżej potyczka.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz