Kończący
wojnę 30 – letnią Pokój Westfalski dzięki wstawiennictwu protestanckiej
Szwecji zagwarantował ewangelikom księstw świdnickiego, jaworskiego i
głogowskiego prawo postawienia trzech świątyń w stolicach swoich ziem.
Cesarz Ferdynand III Habsburg obwarował jednak swoją zgodę kilkoma
upokarzającymi warunkami. Nowe świątynie musiały być usytuowane w
odległości strzału armatniego od murów
miejskich. Ich wygląd nie mógł przypominać dotychczas budowanych
kościołów. Ponadto nie mogły posiadać wież, a podstawą ich konstrukcji
nie mogły być ani kamień, ani cegła. Wszystkie te zastrzeżenia miały
podkreślić społeczne wykluczenie protestantów. W tamtej epoce, zgodnie
ze średniowieczną jeszcze tradycją, za dobre uważano wszystko to, co
znajdowało się wewnątrz murów miejskich. Na zewnątrz miały swoje miejsce
takie przybytki jak szpitale i leprozoria, warsztaty rzemiosła
uciążliwego dla otoczenia (np. garbarnie) i rzemieślnicy nie zrzeszeni w
cechach (partacze). Poza murami stała też miejska szubienica. W tym to,
gorszym świecie mieli się teraz znaleźć się protestanci ze swoim
kościołem, który nie dość, że nie miał wieży, symbolu niezależności, to
jeszcze bardziej przypominał wiejską stodołę niż świątynię. Dodatkowe
zastrzeżenia to konieczność ukończenia budowy w ciągu roku , pokrycia
jej kosztów wyłącznie przez protestantów oraz zakaz otwierania przy
kościele szkoły.
26 września 1652 roku odbyła się uroczysta inauguracja budowy. Ceremonię prowadzili: namiestnik prowincji Otto hr. von Nostiz (konwertyta, znany skądinąd z wcześniejszych represji wobec protestantów) oraz gen. Monteverques. Wytyczenia miejsca pod fundamenty dokonali: pułkownik Fende, kapitan Meier oraz inżynier von Engel. Ponieważ wycieńczone wojną mieszczaństwo samo nie było w stanie ponieść kosztów budowy (zebrano zaledwie 5 śląskich talarów) jaworska gmina ewangelicka wysłała trzech emisariuszy z prośbą o pomoc do protestantów z innych krain (min. z Polski, Magdeburga, Augsburg, Hamburga, Kopenhagi). Powrócili po dwóch latach z kwotą 4600 talarów, co wbrew pozorom nie było wielką sumą i wystarczyło tylko na wzniesienie budowli w stanie surowym. Trzeba tutaj wspomnieć, że wymiernego wsparcia sprawie Kościoła Pokoju udzielili jaworscy katolicy. Magistrat przeznaczył na budowę 300 drzew z miejskich lasów.
Kamień węgielny położono 24 kwietnia 1654 roku. Projekt świątyni opracował wrocławski architekt, inżynier wojskowy Albrecht Säbisch (1610-1688 r.). Wykonawcą został jaworski mistrz ciesielski Aleksander Gamper. Budowę ukończono 30 września 1655 roku a poświęcenie odbyło się miesiąc później. Pierwszym proboszczem nowej świątyni został Martin Christian Hoppe. Barbara Skoczylas –Stadnik w "Kościół Pokoju w Jaworze" (Wrocław 1994, s.12) pisze, że pierwszym proboszczem był David Ebersbach. Tablica upamiętniająca D. Ebersbacha znajduje się także przy głównym wejściu do Kościoła Pokoju.
26 września 1652 roku odbyła się uroczysta inauguracja budowy. Ceremonię prowadzili: namiestnik prowincji Otto hr. von Nostiz (konwertyta, znany skądinąd z wcześniejszych represji wobec protestantów) oraz gen. Monteverques. Wytyczenia miejsca pod fundamenty dokonali: pułkownik Fende, kapitan Meier oraz inżynier von Engel. Ponieważ wycieńczone wojną mieszczaństwo samo nie było w stanie ponieść kosztów budowy (zebrano zaledwie 5 śląskich talarów) jaworska gmina ewangelicka wysłała trzech emisariuszy z prośbą o pomoc do protestantów z innych krain (min. z Polski, Magdeburga, Augsburg, Hamburga, Kopenhagi). Powrócili po dwóch latach z kwotą 4600 talarów, co wbrew pozorom nie było wielką sumą i wystarczyło tylko na wzniesienie budowli w stanie surowym. Trzeba tutaj wspomnieć, że wymiernego wsparcia sprawie Kościoła Pokoju udzielili jaworscy katolicy. Magistrat przeznaczył na budowę 300 drzew z miejskich lasów.
Kamień węgielny położono 24 kwietnia 1654 roku. Projekt świątyni opracował wrocławski architekt, inżynier wojskowy Albrecht Säbisch (1610-1688 r.). Wykonawcą został jaworski mistrz ciesielski Aleksander Gamper. Budowę ukończono 30 września 1655 roku a poświęcenie odbyło się miesiąc później. Pierwszym proboszczem nowej świątyni został Martin Christian Hoppe. Barbara Skoczylas –Stadnik w "Kościół Pokoju w Jaworze" (Wrocław 1994, s.12) pisze, że pierwszym proboszczem był David Ebersbach. Tablica upamiętniająca D. Ebersbacha znajduje się także przy głównym wejściu do Kościoła Pokoju.
Część wschodnia.
Widok na ołtarz główny.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz